Dr. Tuncay Dağel

Home Diyabet Hastalığı

Böbrek Sağlığı ve Hastalıkları

Diyabet Hastalığı

Böbrek Yetmezliği Nedir?

Diyabet Nedir?

Şeker hastalığı olarak  bilinen diyabet; kandaki glukoz (şeker) düzeyinin normalin üstünde çıkması olarak tanımlanır. Dünyada çok yaygın bir hastalık olan diyabetin tedavisi, hastalığın türüne bağlı olarak farklı seçenekler içermektedir. İnsülin tedavisi ve oral antidiyabetik ilaçlar, şeker hastalığının tedavisinde kullanılan temel tedavi yöntemleridir.

Tüm dünyada her 100 kişiden 9’unda görülen şeker hastalığının farklı türleri mevcuttur. En yaygın görülen diyabet türü ise Tip 2 diyabettir. İnsülin direnci olarak da bilinen bu türde, pankreasta yeterli miktarda insülin salgısı olmasına rağmen vücuttaki hücrelerde bulunan ve insülin hormonunun algılaması gereken reseptörler, sağlıklı olarak çalışmamaktadır. Bu nedenle, kan şekeri dokulara taşınamadığı için kandaki glukoz düzeyi normalin üzerine çıkar ve hiperglisemi(kan şekeri yüksekmesi) oluşur.

Diyabetin diğer bir nedeni ise pankreasın vücut için yeterli miktarda insülini üretememesidir. Genetik faktörler, pankreasın zarar görmesi gibi nedenlerle ortaya çıkabilen bu diyabet türü ise Tip 1 diyabet olarak adlandırılır.

Ayrıca Gestasyonel diyabet (gebelik sırasında gelişen diyabet), LADA (kısaca ileri yaşlarda görülen otoimmün bozukluk nedeniyle gelişen Tip 1 Diyabet), MODY (erken yaşta görülen Tip2 Diyabet benzeri) diyabet türleri de mevcuttur .

Halk arasında gizli şeker olarak bilinen prediyabet hastaları grubu çok önemlidir. Prediyabet tanısı alan kişilerde yıllar içinde Tip 2 Diyabet gelişmektedir. Prediyabet kişilerde de kalp damar hastalık oranı normal bireylere göre 1.5 kat artmıştır. Prediyabetli bireylerde yaşam tarzı değişiklikleri  ve diyet ile diyabet gelişmesi önleyebilmek ve geciktirebilmek mümkündür.

Diyabet Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

  • Normalden fazla yemek yeme ve doymama
  • İdrara çıkmada artış
  • Ağız kuruluğu
  • Ağızda tatlılık hissi
  • Çok su içme isteği
  • Halsizlik ve yorgunluk
  • Kilo kaybı
  • Görmede bulanıklık
  • Ayaklarda uyuşma veya karıncalanma hissi
  • Yara iyileşmesinde gecikme
  • Cilt kuruluğu ve ciltte kaşıntı
  • Ağızda aseton benzeri bir koku oluşumu

Diyabet Hastalığı Tanısı Nasıl Konulur?

Diyabet hastalığının tanısında başvurulan testler; açlık kan şekeri ölçümü, oral glukoz tolerans ve HbA1c testidir. Oral glukoz tolerans testi (OGTT), halk arasında şeker yüklemesi testi olarak da bilinir.

Sağlıklı bireylerde açlık kan şekeri seviyesi, 70 ile 100 mg/dL arasında değişir. Hastalardan aç karnına alınan kan örneği ile, kan şekeri değerine bakılır. Bu değerin 100 ile 126 arasında olması durumunda, hastalar şeker yüklemesi testine yönlendirilir. Açlık kan şekeri testinde  iki defa ölçümde 126 mg/dL’den yüksek bir değer ölçülmesi neticesinde diyabet tanısı konulabilir.

OGTT uygulanması gereken hastalarda, belirli miktarda glukoz içeren su, hastalara içirilir. Hastaya glukoz yüklemesi yapıldıktan iki saat sonra kan örneği alınarak, kan şekeri değerlerine bakılır. Kandaki glukoz seviyesinin 200 mg/dL ve üzeri bir değer olması sonucunda, diyabet tanısı konulur. Açlık kan şekeri 100-125 mg/dl arasında, 2.saat kan şekeri 140-199 mg/dl arasında ise prediyabet tanısı ile takip edilir.

HbA1c testi de tanıda önemlidir. HbA1c testi, kırmızı kan hücrelerinin oksijen taşıyan proteini hemoglobinin, yüzde kaçının şeker kaplandığını ölçmektedir. Ortalama son 2-3 aylık kan şekeri seviyenizi yansıtır.  %6.5 ya da daha yüksekse diyabetiniz olduğu anlamına gelir, %5.7 ila 6.4 aralığındaysa prediyabet yani şeker hastalığına yakalanma olasılığınızın yüksek olduğunu belirler, %5.7 ve altındaki seviyeler ise normaldir. Hemoglobin A1C ne kadar yüksekse, diyabet ile ilişkili komplikasyonlara sahip olma riskiniz o derecede yüksektir.

Şeker Hastalığının Yol Açtığı Hastalıklar Nelerdir?

Şekerin vücutta yan ürünlere dönüşerek toksik maddelerin ortaya çıkmasıyla damarsal yapılar, böbrek, sinir sistemi ve gözde hasarlara neden olur. Kontrolsüz şeker diyabetik komaya neden olabilir. Bakteriyel ve mantar enfeksiyon sıklığı artar, cilltte iyileşmeyen yaralar oluşabilir. Damar sertliğinin gelişmesine neden olarak kalp damar hastalıkları oluşumuna neden olur.

Diyabet Hastalığı Tedavisi Nasıl Yapılır?

Diyabet tedavisinde amaç kan şekeri yükselmelerini ve düşmelerini önlemektir. Bu sayede diyabete bağlı komplikasyonların gelişmesi önlenebilmekte, hastalığın seyri yavaşlatılabilmektedir. Diyabet hastalığının tedavisinde, hastada görülen diyabet türüne bağlı olarak, farklı tedavi yöntemlerine başvurulur. Sağlıklı beslenme ve egzersiz tedavide önemli yer tutar.

Tip 1 diyabet hastalarında insülin tedavisi uygulanır. Bununla beraber, hastaların beslenme düzeni, önerilen insülin düzeyine bağlı olarak oluşturulur.

Tip 2 diyabetin tedavisinde ise beslenme düzeninde yapılan gerekli değişikliklerin yanı sıra, hastalara ağızdan alınan antidiyabetik ilaçlar reçete edilir. Bu ilaçlar, vücuttaki insülin hormonu üretimini veya hücrelerdeki reseptörlerin insüline olan duyarlılığını artırır. Ağızdan alınan ilaçlar ile yeterli kan şekeri kontrolü sağlamazsa insülin tedavisine geçilmektedir.

Instagram
Email
Phone
WhatsApp
WhatsApp
Phone
Email
Instagram